Καληνύχτα Ευγένιε

Σε μια χώρα που τα τελευταία χρόνια "πολιτισμός" σημαίνει καρακιτσαριό και καρακατσουλιό σε τραγελαφικές μπουζουκοποπ φιέστες, αμόρφωτα γελοία ανθρωποειδή να σκούζουν στο χαζοκούτι και ενίοτε θολοκουλτουριαραίοι "διαννοούμενοι" που βομβαρδίζουν με "υψηλά" νοήματα από δήθεν εκπομπές, λιγουρευόμενοι κρατικές επιδοτήσεις για αμφιβόλου -αληθινής- καλλιτεχνικής αξίας παραστάσεις, λίγοι είναι αυτοί που πραγματικά συμβάλλουν στον πολιτισμό. Και πολιτισμός δε σημαίνει κατ ανάγκη (όχι πως σε μερικές περιπτώσεις δεν είναι και αυτό) βαρύγδουπες ταινίες με τρίωρα πλάνα ενός άδειου δωματίου, ούτε τετράγωνα κομμάτια μάρμαρο άνευ επεξεργασίας, ούτε σουρρεαλιστικές ποιητικές αττάκες που δε λένε τίποτα απολύτως. "Η τέχνη για τον άνθρωπο, όχι η τέχνη για την τέχνη" είχε πει κάποτε ο Σεφέρης. Και αυτό είναι ο Καραγκιόζης. Και αυτό ήταν ο Ευγένιος Σπαθάρης. Ο μπαρμπα Ευγένιος ήταν ένας από τους ανθρώπους που παρήγαγαν πολιτισμό. Στην "ελαφρά" και "λαϊκή" του μορφή. Με τη σοβαρή έννοια όμως αυτών των δύο επιθέτων. Όχι την μπαλαμουτιασμένη και μπασταρδεμένη λαϊκατζούρα και κατάντια του σήμερα. Πολλοί από μας που γεννήθηκαν πρίν το 80 είτε είχαν δεί κάποια παράστασή του, είτε τον χάζευαν στην κρατική τηλεόραση όποτε έπαιζε. Η ζεστή, βραχνή φωνή του έχει χαραχθεί στις παιδικές μας μνήμες.
Εεεεεεεεεεεεεερε γλεντιααααααααααααααααααααααα....
Ο Καραγκιόζης είναι, ή μάλλον ήταν, η φωτεινή πλευρά του αρχετυπικού Έλληνα. (και μη μου αρχίσετε τίποτα εθνικιστικά ή κομμουνιστικά τώρα, μιλάμε για ένα παραμύθι, ένα φανταστικό δημιούργημα, πολύ εύστοχο όμως). Μπαγαπόντης, πονηρός, χωρατατζής, κατεργάρης και κυνικός χιουμορίστας. Μονίμως πάμφτωχος, πεινασμένος και μονίμως με ένα έξυπνο σχέδιο για να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες του. Ήταν η ακριβής απεικόνιση του ανθρώπου που παρ'όλες τις κακουχίες του, παρ'όλη τη φτώχεια του και την κακομοιριά του, ποτέ δεν μιζέριαζε, δεν έσκυβε το κεφάλι. Πάντα αντιμετώπιζε με χιούμορ και ένα περίεργο μείγμα θάρρους και πονηριάς την κατάστασή του. Όλοι ζούνε στον υπόνομο, αλλά μερικοί κοιτάν τα αστέρια. Τέτοιου είδους χαρακτήρας. Ο Όσκαρ θα τον γούσταρε πολύ φαντάζομαι.
Ποιος δε γέλασε ως παιδί με το Κολλητήρι, το Μιριγκόγκο, την Αγλαϊα, το Μπαρμπα Γιώργο με τις απίστευτες φάπες; Το δειλό Χατζηαβάτη; Το φιγουρίνι το Σιορ Διονύσιο; Και την τόσο πολιτικά λάθος μυτόγκα του Μορφονιού; (μετά μας πιάσαν οι αμερικλανιές με τα πολιτικαλι κορρέκτ)..
Και στο κέντρο όλων αυτών, ο Μπαρμπα Ευγένιος ο Σπαθάρης. Πόσο ευγενική φυσιογνωμία ήταν αυτός ο άνθρωπος. Πόσο χαιρόσουν να τον ακούς να μιλάει με αυτή τη φωνή του.. Έφυγε προχτές και είναι από τις λίγες φορές που άκουσα για ένα θάνατο και στεναχωρήθηκα. Γιατί είναι ένα κομμάτι της παιδικής μου ηλικίας. Και γιατί φοβάμαι πως αυτή η τέχνη του θεάτρου σκιών χωρίς αυτόν θα παραγκωνιστεί και άλλο. Και γιατί φοβάμαι πως τα νέα παιδιά δε θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν αυτή τη μορφή τέχνης, τόσο πηγμένα με τα ταλεντ σοου και τις Γιουροπχαζομάρες...Ελπίζω σε μερικούς γονείς βασικά..
Γεια σου μπαρμπα Ευγένιε. Και ευχαριστώ πολύ.